Το κυνήγι της γάτας: Όταν οι γάτες έφταιγαν για όλα τα δεινά

Ήταν Ιούνιος του 1233 όταν το ιερατείο προχώρησε σε μια απόφαση που αποδείχθηκε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της δημόσιας υγείας στην ιστορία. Ο Πάπας Γρηγόριος ο ένατος εξέδωσε την "Vox in Rama", που δήλωνε πως ο διάβολος ήταν μισός γάτα και μεταμορφωνόταν σε αιλουροειδές κατά τη διάρκεια σατανιστικών τελετών. Ήταν η εποχή των μαζικών εγκλημάτων της Ιεράς Εξέτασης με το "κυνήγι μαγισσών". Η απόφαση για "διεύρυνση" των θυμάτων έγινε με βάση δήθεν "αποδείξεις" του παπικού ιεροεξεταστή Κόνραντ του Μαρβούργου. Ερχόμενοι αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο να καούν στην πυρά επειδή μια (μαύρη) γάτα κούρνιασε στην αυλή του σπιτιού τους, οι καθολικοί άρχισαν να τις σφάζουν μανιασμένα. Έτσι και αλλιώς ήδη κυριαρχούσαν δεισιδαιμονίες και θρησκοληψίες που πολλές φορές στοχοποιούσαν κατοικίδια και άλλα ζώα. Πολλοί "ύποπτοι" που στοχοποιούσε η Ιερά Εξέταση άρχισαν να κατηγορούν τις γάτες για να σωθούν. Οι γάτες θανατώνονταν με βασανιστήρια και τους ίδιους φρικτούς τρόπους που πέθαιναν τα ανθρώπινα θύματα της Ιεράς Εξέτασης και του χριστιανικού όχλου.

Εκτός από το "τυχαίο" κυνήγι της γάτας υπήρχε και το εορταστικό. Το Πάσχα και την καθαρά Δευτέρα υπήρχε έθιμο να καίνε τις μαύρες γάτες. Πολλές φορές ενώ τις έκαιγαν έψελναν ύμνους.Στις δίκες των Ναϊτών Ιπποτών (1307-1314),ανάμεσα στις εξωφρενικές κατηγορίες ήταν και ότι τιμούσαν τις γάτες.Οι γάτες (κυρίως οι μαύρες) εξοντώθηκαν μαζικά και ο πληθυσμός τους στην Ευρώπη μειώθηκε. Η απόφαση της Εκκλησίας είχε καταστροφικές συνέπειες. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν δηλητήρια για τα τρωκτικά. To αποτέλεσμα ήταν ο πολλαπλασιασμός των αρουραίων με τους οποίους γέμισαν οι πόλεις της εποχής. Άνθρωποι και ποντίκια ζούσαν μαζί και άρχισαν να διαδίδονται μολυσματικές ασθένειες. Το κυνήγι των γατιών συνεχιζόταν. Και μετά ήρθε η πανούκλα. Όταν, το 1348, η ασθένεια της πανούκλας μεταφέρθηκε στην Ευρώπη, βρήκε τις πόλεις "έτοιμες" για την ταχύτατη διάδοση της, εξαιτίας και των εγκληματικών αποφάσεων της Εκκλησίας. Πολλοί ιστορικοί που έχουν μελετήσει τις μεγάλες επιδημίες που χτύπησαν τη μεσαιωνική Ευρώπη, θεωρούν το κυνήγι της γάτας βασική παράμετρο μετάδοσης των μολυσματικών ασθενειών. Ο ερχομός της πανούκλας, της πιο σοβαρής από αυτές τις ασθένειες (που τελικά σκότωσε το 1/4 του πληθυσμού της Ευρώπης) όχι μόνο δεν άλλαξε τα πράγματα αλλά τα έκανε χειρότερα αφού οι γάτες στοχοποιήθηκαν και για την διάδοση της (όπως και οι "αιρετικοί", οι Εβραίοι κα). Καθώς ο αριθμός των νεκρών αυξανόταν, πολλοί έδωσαν όλα τους τα υπάρχοντα στην εκκλησία, ελπίζοντας ότι ο Θεός θα τους προστάτευε από την αρρώστια-ή τουλάχιστον θα τους αντάμειβε με ουράνια ζωή αν πέθαιναν. Έτσι η εκκλησία συγκέντρωσε στα χέρια της ακόμα μεγαλύτερο πλούτο και εκμεταλλεύτηκε την καταστροφή.

Μέσα στον πανικό, ο Πάπας ανακήρυξε το 1350 Άγιο Έτος. Στους προσκυνητές που θα πήγαιναν στη Ρώμη θα δινόταν άμεση πρόσβαση στον παράδεισο χωρίς να χρειαστεί να περάσουν από το καθαρτήριο! Εκατοντάδες χιλιάδες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα-μεταδίδοντας την επιδημία καθώς ταξίδευαν. Το ιερατείο αρχικά υποστήριζε ότι οι"πιστοί" δεν θα μολύνονταν και μόλις άρχισε να εξαπλώνεται η ασθένεια άρχιζε να κατηγορεί τις γάτες, τους Εβραίους, τους "αιρετικούς" η και τα ίδια τα θύματα γιατί δεν είχαν αρκετή πίστη. Ενδεικτικό είναι ότι έναν αιώνα και δεκαετίες μετά την πανούκλα, το 1484, ένας άλλος Πάπας αφόρισε τις γάτες. Σήμερα η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει τέτοιες απειλές όπως αυτές της εποχής του Μεσαίωνα. Όμως, οι αποφάσεις του ιερατείου, η διαπλοκή του με την κρατική εξουσία και η θρησκοληψία, συνεχίζουν να βάζουν σε κίνδυνο την δημόσια υγεία, χριστιανών και μή.

Praxis Review

@praxis_review